سنسور دمایی یا ترمیستور یکی از بخش های مهم در کولر گازی به حساب می آید. که به کولر گازی این امکان را می دهد تا به راحتی بتواند دمای هوای داخل اتاق را تشخیص داده و توسط آن در کولر های گازی اینورتر دار سرعت چرخش موتور را تنظیم نموده و یا در کولر گازی های معمولی دستور روشن یا خاموش شدن موتور دستگاه را صادر نماید.
شرکت گری ایرانیان در این مقاله سعی بر آن دارد تا در مورد ترمیستور و روش های تست سنسور دمایی کولر گازی بحث نماید. با ما همراه باشید.
ترمیستور یا سنسور کولر گازی چیست؟
یکی از بخش های مهم و کاربردی در کولر گازی سنسور دمایی یا ترموستات است. وظیفه ترموستات تشخیص دمای جریان یافته در فضا است. ترمیستور به واسطه برد خود می تواند دستوراتی همچون خاموش یا روشن شدن موتور در کولر گازی های معمولی و یا کنترل سرعت موتور را در کولر گازی اینورتر صادر کند.
سنسور کولر گازی می تواند در صورت خرابی باعث اختلال در عملکرد کولر گازی اسپلیت شود. و گاهی موجب کارکرد بیش از حد موتور شده و زمینه را برای سوختن موتور فراهم سازد.
اصلی ترین وظایف ترمیستور
از اصلی ترین وظیفه های ترمیستور اطلاع از دمای هوا در اتاق مورد نظر است. ترمیستور با توجه به نوع ساختمان ، به کوچکترین تغییرات دمایی حساس بوده و تغییرات را برای برد ارسال می کند. در نتیجه برد دستگاه همواره از دمای هوای اتاق مطلع خواهد شد. و با توجه به آن می تواند فرمان متناسب با آن را صادر نماید.
در بین ترمیستور و برد دستگاه همیشه ارتباط برقرار است. برد همواره ولتاژی را به ترمیستور ارسال کرده و ولتاژ برگشتی را بررسی می کند و با توجه به حساسیت آن از ولتاژ برگشتی می تواند سطح دقیق دما و درجه حرارت را اندازه گیری کرده و بنابر آن خنک سازی محیط را کنترل می کند.
انواع ترمیستور
در کل ترمیستور هایی که در سیستم های تهویه مطبوع از آنها استفاده می شود بر دو قسم هستند و بر اساس نیمرسانای تشکیل دهنده آن به دو دسته NTC (با ضریب دمایی منفی) و PTC (با ضریب دمایی مثبت) تقسیم میشوند. همچنین با همین ملاک، ترمیستور PTC نیز خود به دو دسته سیلیستور و تعویضی تقسیم میشوند.
سیلیستور
سیلیستورها اغلب از سیلیسیم غیر خالص (آلاینده) ساخته شده و رفتار آن شبیه فلز بوده و با افزایش دما مقاومت الکتریکی آن افزایش مییابد.
تعویضی
در این نوع از PTC ها، ضریب دمایی مقاومت ویژه تا پیش از دمای خاصی (نقطه کوری)، منفی است و پس از آن در یک محدوده دمایی، تغییر چشمگیری میکند و به شدت مثبت میشود. در واقع همین ویژگی تغییر ناگهانی ضریب دمایی، باعث کاربرد گسترده ترمیستور های PTC تعویضی در مدارهای دما پا شده است.
سنسور پایپ (PTC) کولر گازی
سنسور های PTC در واقع با گرم کردن مقاومت آن ها بالا تر شده و در صورت سرد کردن مقاومت نیز کم می شود. نام دیگر سنسور های PTC سنسور پایپ یا فلزی است. در عکس زیر ما یک نمونه از سنسور PTC (با ضریب دمایی مثبت) را به نمایش گذاشته اییم تا شما بهتر آن را بشناسید:
سنسور NTC
سنسور NTC پاز لحاظ عملکرد عکس سنسور PTC عمل می کند.سنسورهای NTC، سنسورهایی با ضریب دمایی منفی در مقاومت هستند که با افزایش دما مقاومت الکتریکی آنها کاهش مییابد. بدین صورت که با گرم نمودن مقاومت کاهش می بابد. و با سرد کردن مقاومت آن بالا می رود. و نام دیگر آن سنسور اتاقی یا محیطی است. ساختار آن به شکل زیر می باشد.
روش های تست سنسور دمایی کولر گازی
در سنسور های دمایی یا ترمیستور ها برای تست باید آنها را ابتدا از برد جدا کنیم. سپس به وسیله یک دستگاه اهم متر مقاومت آن ها را اندازه گیری کنیم. اما باید این نکته را بدانیم که مقاومت ترمیستور ها با هم متفاوت است.
به طور کلی هر شرکت سنسور های مختص به خود را دارند که می توانند در دماهای مختلف مقاومت متفاوتی را از خود بروز دهند. به صورت کلی باید گفت که اطلاعات هر سنسور که به برد دستگاه ارسال می شود. تنها توسط برد ختص به خود قابل تشخیص و پردازش است.پس با این حال شما برای تست هر سنسور باید یک جدول مخصوص که توسط کمپانی سازنده ارائه می شود باید استفاده کنید. چرا که در جدول تمامی دما ها و سطح اهم را نمایش داده است.
روش های دیگر تست سنسور دمایی
به غیر از مورد بالا دو روش دیگر برای تست سنسور های دمایی وجود دارد. البته این نوع از تست ها علمی نیستند اما می توانند تا حدودی جوابگو باشند.
روش مقاومتی
به طور کلی برای سنسور های NTC و PTC یک حالت استاندارد وجود دارد. و در دمای 25 درجه سانتیگراد که یک دمای استاندارد در علم شیمی به حساب می آید. سنسور NTC در این دما مقاومتی معادل 10KOHM را از خود نشان می دهد. و سنسور دیگر یعنی سنسور PTC در این دما مقاومتی معادل 200KOHM را دارا می باشد.
تغییر اهم
در این روش شما باید اهم متر را به سنسور متصل نمایید و در هنگام سرد کردن و گرم کردن اهم متر خود را چک نمایید اگر در این بین عدد اهم متر تغییر کند نشان دهنده ی سالم بودن سنسور ها می باشد.
محل قرار گیری ترمیستور در کولر گازی
محل قرارگیری ترمیستور در کولر گازی به نوع و مدل کولر گازی بستگی دارد. برای مثال در کولر گازی پرتابل، ترمیستور معمولاً در دو مکان قرار دارد:
1. داخل یونیت:
در این مکان، ترمیستور به طور معمول در نزدیکی ورودی هوا یا روی برد الکترونیکی قرار دارد.
این مکان به ترمیستور اجازه می دهد تا دمای هوای اتاق را که به داخل کولر گازی کشیده می شود اندازه گیری کند.
2. روی لوله تخلیه:
در برخی از کولرهای گازی پرتابل، یک ترمیستور دیگر نیز روی لوله تخلیه وجود دارد.
این ترمیستور برای جلوگیری از یخ زدگی لوله تخلیه در هنگام کار کولر گازی در دمای پایین استفاده می شود.
نکات اضافی:
- اگر فکر می کنید ترمیستور کولر گازی شما خراب شده است، باید آن را با یک ترمیستور جدید تعویض کنید.
- ترمیستورهای جدید را می توان از اکثر فروشگاه های لوازم خانگی یا آنلاین خریداری کرد.
- تعویض ترمیستور به طور کلی یک فرآیند نسبتاً ساده است، اما اگر در انجام آن احساس راحتی نمی کنید، باید از یک تکنسین HVAC کمک بگیرید.
توضیح عالی زنده باشید
کولر من مدت سانتک ۹۰۰۰ میباشد در زاهدانم و کسی بلد نیست تعمیرش کند ، لطفا اگر ممکن است کمک کنید مادرم پیر است و گرما برایش کشنده است.
دوست عزیز ما فقط فروشنده هستیم، تعمیر کار نمیشناسیم.
موفق و موید باشید