داکت اسپلیت چیست و چگونه کار می کند؟ بررسی نحوه انتخاب

داکت اسپلیت یک سیستم تهویه مطبوع است که قادر به تولید هوای خنک و گرم می‌باشد. این سیستم به دلیل استفاده از کانال‌های گالوانیزه، فلکسی‌بل یا پلی یورتان برای انتقال هوا به محیط، به اسپلیت کانالی نیز معروف است. داکت اسپلیت شباهت‌هایی به کولرهای گازی دارد، با این تفاوت که به جای اسپیلت یا پنلی که روی دیوار نصب می‌شود و روکار است، از یک یونیت داخلی توکار برای تهویه هوا استفاده می‌کند و از طریق دریچه ریزش هوا، هوای تولید شده به محیط می‌رسد.

داکت اسپلیت یا اسپلیت کانالی از دو واحد داخلی و خارجی تشکیل شده است. واحد خارجی در داکت اسپلیت مجموعه کندانسینگ و واحد داخلی شامل دستگاه هواساز و کانال‌ها است. در صورتی که می‌خواهید داکت اسپلیت را به صورت کامل بشناسید با گری ایرانیان همراه باشید.

داکت اسپلیت چیست؟

داکت اسپلیت نوعی سیستم سرمایشی گرمایشی است که در فصل سرد زمستان محیط را گرم و در فصل گرم تابستان محیط را خنک می‌کند. داکت اسپلیت از دو بخش اصلی یونیت خارجی (کندانسور) و یونیت داخلی (هواساز) تشکیل شده است. کندانسور شامل چند قطعه پروانه، کمپرسور، دینام، فین و … می‌باشد و هواساز نیز شامل فیلتر، سینی، کویل، دینام، اوپراتور، پروانه و … می‌باشد.

هواساز داکت اسپلیت به صورت توکار درون سقف وصل می‌شود و سپس با استفاده از کانال کشی هوا را به اتاق‌ها و سایر مکان‌ها انتقال می‌دهد.

داکت اسپلیت ها می توانند برای سرمایش و گرمایش محیط استفاده شوند. در حالت سرمایش، گاز مبرد در داخل یونیت داخلی متراکم شده و دمای آن کاهش می یابد. سپس هوای گرم محیط به یونیت داخلی وارد شده و با گاز مبرد سرد شده و خنک می شود. در حالت گرمایش، آب گرم در کویل آب گرم یونیت داخلی جریان می یابد و کویل را گرم می کند. سپس هوای گرم محیط به یونیت داخلی وارد شده و با کویل آب گرم گرم شده و گرم می شود.

تا این جا تا حدودی شما را با داکت اسپلیت آشنا کردیم در صورتی که می‌خواهید به صورت کامل با مزایا و معایب و انواع داکت اسپلیت آشنا شوید با گری ایرانیان همراه باشید.

مزایا و معایب داکت اسپلیت

مزایای داکت اسپلیت

1. داکت اسپلیت از نظر قیمت و کارایی مناسبی که دارد نسبت به سایر سیستم‌های تهویه هوا مناسب تر است.
2. هوایی را که می‌خواهد به محیط انتقال دهد فیلتر می‌کند و هوای تازه و مطبوعی به محیط می‌دهد.
3. از کانال‌های کوچک تری نسبت به کانال‌های کولر آبی برای اسپلیت استفاده می‌شود چرا که کیفیت هوای آن‌ها از کولرهای آبی بهتر است.
4. دارای استقلال کامل است و به تنهایی می‌تواند گرما و سرمای یک محیط را تامین کند و همچنین این توانایی را دارد که تهویه مطبوع چند ساختمان را به صورت همزمان انجام دهد.
5. راندمان سرمایشی و گرمایشی آن در مقایسه با سایر سیستم‌های تهویه مطبوع بهتر است.
6. و …

معایب داکت اسپلیت

1. یکی از معایب این است که ترموستاتی که روی آن تعبیه شده است فقط دمای بزرگترین محیط را اندازه گیری می‌کند و با توجه به آن محیط میزان دمای اتاق‌ها و سایر مکان‌ها تعیین می‌شود همین امر یکی از بزرگترین معایب می‌باشد.
2. یکی دیگر از معایب اسپلیت‌ها این است که سیستم گرمایشی ضعیفی دارند و باید از یک سیستم گرمایشی دیگر مانند پکیج و یا موتور خانه برای مکمل آن استفاده کنید.
3. یونیت داخلی داکت اسپلیت معمولاً یک فن بزرگ دارد که برای توزیع هوا در کانال ها استفاده می شود. این فن می تواند صدای زیادی ایجاد کند، به خصوص در حالت سرمایش که فن با سرعت بیشتری کار می کند. که البته امروزه چند راه حل برای آن به وجود آمده است که می‌توانید با استفاده از آن علاوه بر کم کردن صدای آن طول عمر اسپلیت را افزایش دهید.
4. و …

داکت اسپلیت چگونه کار می‌کند؟

نحوه کار داکت اسپلیت مشابه نحوه کار کولرهای گازی است. در حالت سرمایش، گاز مبرد در یونیت خارجی توسط کمپرسور فشرده می‌شود و دما و فشار آن افزایش می‌یابد. سپس گاز مبرد فشرده‌شده به کندانسور منتقل می‌شود و در آنجا با تبادل گرما با محیط، دمای خود را از دست می‌دهد و به مایع تبدیل می‌شود. مایع مبرد سپس از طریق لوله‌های مسی به یونیت داخلی منتقل می‌شود و در آنجا با عبور از کویل اواپراتور، گرمای محیط را جذب می‌کند و به گاز تبدیل می‌شود. گاز مبرد گرم‌شده سپس دوباره به یونیت خارجی برمی‌گردد و چرخه سرمایش تکرار می‌شود.

عملکرد خنک کننده داکت اسپلیت همانند اسپلیت یا کولر گازی است اما اثر گرمایشی آن به روش دیگری انجام می شود. به این ترتیب که مبرد گازی این بار در کندانسور گرم می شود و مانند سیکل قبل از طریق لوله های مسی به یونیت داخلی و کویل های موجود در آن هدایت می شود و هوای وارد شده به یونیت داخلی را از محیط اتاق گرم می کند. این هوا که قبلاً پردازش شده و دما افزایش یافته است از طریق کانال و فن به اتاق باز می گردد.

شکل دیگری از چرخه داکت اسپلیت مانند کویل آب گرم است. به این ترتیب آب گرم از پکیج و موتورخانه وارد یونیت داخلی می شود، هوای یونیت داخلی در تماس با این کویل گرم باعث افزایش دما شده و سپس از طریق کانال وارد اتاق می شود.

انواع داکت اسپلیت

داکت اسپلیت ها از نظر کارایی و مصرف انرژی در دو مدل معمولی و اینورتر تولید می شوند.

• نوع معمولی (دور ثابت) یا مصرف انرژی با درجه B
• داکت اسپلیت اینورتر یا مصرف برق با گرید A

داکت اسپلیت با کمپرسور دور ثابت

داکت اسپلیت های معمولی تنها دارای دو حالت خاموش یا روشن (با حداکثر توان) در عملکرد موتور یا کمپرسور می باشند، یعنی حالت میانی و تنظیم سرعت عملکرد کمپرسور برای آنها وجود ندارد.

کمپرسور این نوع داکت اسپلیت همان‌طور که از نام آن پیداست، با دور ثابتی کار می‌کند. به این معنا که همواره برای سرمایش، به اندازه‌ی ثابتی برق مصرف می‌کند. برای مثال اگر دمای اتاق ۳۰ درجه باشد و بخواهیم آن را با داکت اسپلیت به ۲۵ درجه برسانیم، کمپرسور با مصرف میزان ثابتی انرژی برق (مثلا ۱۵ آمپر) روشن شده و پس از رساندن دمای محیط به ۲۵ درجه، خاموش می‌شود. سپس در صورت بالا رفتن دمای محیط، دوباره روشن شده و همان میزان آمپر را مصرف می‌کند.

داکت اسپلیت اینورتر

داکت اسپلیت اینورتر برخلاف کمپرسور دور ثابت، دور خود را به طور پیوسته و متناسب با نیاز دستگاه تنظیم می‌کند. این امر باعث می‌شود که مصرف برق داکت اسپلیت اینورتر به میزان قابل توجهی کاهش یابد.

برای درک بهتر عملکرد داکت اسپلیت اینورتر، فرض کنید که دمای اتاق شما ۳۰ درجه سانتیگراد است و شما می‌خواهید آن را به ۲۵ درجه سانتیگراد برسانید. زمانی که داکت اسپلیت اینورتر را روشن می‌کنید، کمپرسور با دور کامل شروع به کار می‌کند تا دمای اتاق را به سرعت کاهش دهد. با کاهش دما، کمپرسور دور خود را کاهش می‌دهد و در نتیجه مصرف برق دستگاه نیز کاهش می‌یابد. به این ترتیب، زمانی که دمای اتاق به ۲۵ درجه سانتیگراد می‌رسد، کمپرسور با دور بسیار پایینی کار می‌کند و مصرف برق دستگاه بسیار کم است.

در مقابل، داکت اسپلیت های معمولی از کمپرسور دور ثابت استفاده می کنند. این بدان معناست که کمپرسور همیشه با سرعت یکسان کار می کند، حتی زمانی که دمای اتاق به نقطه تنظیم شده رسیده است. این امر باعث می شود که داکت اسپلیت های معمولی نسبت به داکت اسپلیت های اینورتر مصرف برق بیشتری داشته باشند.

مصرف برق داکت اسپلیت

مصرف برق داکت اسپلیت در حالت سرمایشی، به ظرفیت دستگاه و همچنین نوع کمپرسور آن بستگی دارد. به طور کلی، داکت اسپلیت‌های با ظرفیت بالاتر، مصرف برق بیشتری نیز دارند. همچنین، داکت اسپلیت‌های دارای کمپرسور اینورتر، به دلیل بهره‌وری بیشتر، مصرف برق کمتری نسبت به داکت اسپلیت‌های دارای کمپرسور روتاری دارند.

مصرف برق داکت اسپلیت در حالت گرمایشی نیز به عوامل مختلفی مانند دمای محیط، ظرفیت دستگاه و همچنین نوع کمپرسور آن بستگی دارد. به طور کلی، داکت اسپلیت‌ها در حالت گرمایشی، مصرف برق بیشتری نسبت به حالت سرمایشی دارند.

نحوه انتخاب داکت اسپلیت مناسب

ظرفیت داکت اسپلیت، یکی از مهم‌ترین عواملی است که در انتخاب و خرید این سیستم تهویه مطبوع باید به آن توجه کرد. ظرفیت داکت اسپلیت، بیانگر میزان گرما یا سرمای تولیدی دستگاه در یک ساعت است. هرچه ظرفیت داکت اسپلیت بیشتر باشد، می‌تواند فضای بیشتری را خنک یا گرم کند. واحد اندازه‌گیری ظرفیت داکت اسپلیت، Btu/hr است. هر تن تبرید معادل Btu/hr 12000 است.

برای حرید داکت اسپلیت مناسب، باید عوامل مختلفی را در نظر بگیرید که عبارتند از:

• متراژ فضای مورد نظر
• ارتفاع کف تا سقف
• شرایط آب و هوایی منطقه
• ضریب هوای شهر مورد نظر (مثلا شهر تهران دارای ضریب 400 می باشد)
• موقعیت قرارگیری واحد در طبقات آپارتمان (طبقات وسط و انتهایی)
• کاربری ساختمان (مسکونی، اداری و تجاری)
• نوع مصالح به کار رفته و عایق بندی ساختمان
• تعداد و ابعاد پنجره ها
• و..